Każdy rodzic kocha swoje dziecko i chce, żeby było ono szczęśliwe. Truizm? Może, ale zasadniczo, tego właśnie chcesz, prawda? Banał. Czy rzeczywiście? Przecież więź buduje się sama, wynika z faktu, że jesteście rodziną, że kochacie swoje dziecko, a ono kocha was. Dużo w tym prawdy, ale jak to w życiu bywa jest pewne ALE… To ALE to konflikty, nieumiejętność komunikowania się, bunt, opór, niezrozumienie… a potem? Potem gabinety specjalistów pękają w szwach, przepełnione są oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieży, problemem są uzależnienia, okaleczenia, próby samobójcze…
Brzmi tak strasznie i tak obco, a jednak… Co zatem robić, żeby uchronić dziecko przed tym, co w percepcji rodzica jest najgorsze, nieakceptowalne, a wręcz katastrofalne?
Oto kilka ważnych zasad w budowaniu DOBREJ relacji z dzieckiem:
- DAJ DZIECKU SWÓJ CZAS
I to nie ten czas, który dzielisz między pilnymi odpowiedziami na maile a zerkaniem na smartfona w oczekiwaniu na pilną wiadomość. Daj dziecku czas, który będzie WYŁĄCZNIE dla niego. Pobaw się z nim, wspólnie przygotujcie coś do jedzenia, wysłuchaj, co ma ci do powiedzenia, wyjdźcie na wspólny spacer, jazdę na rowerze etc. Twój czas, Rodzicu, jest najważniejszą zasadą w budowaniu więzi z dzieckiem.
- SŁUCHAJ
Niczego dziecko tak nie potrzebuje od Ciebie, Rodzicu, jak tego, żebyś go uważnie wysłuchał. Nie oceniał, nie doradzał, nie przekonywał, tylko wysłuchał. Komunikacja jest najważniejszym z elementów w budowaniu więzi. Nieoceniająca rozmowa, to jest to, czego możesz nauczyć swoje dziecko, by w przyszłości stało się pewnym siebie, znającym swoje możliwości i ograniczenia, akceptującym siebie człowiekiem.
- AKCEPTUJ
Akceptuj to, że Twoje dziecko jest. Takie, jakie jest. Bez stawiania mu nadmiernych oczekiwań, bez wzbudzania w nim poczucia winy, że nie jest wystarczająco takie, czy siakie… Ono jest. I na podstawie tego faktu zasługuje na bycie kochanym i akceptowanym. Każde dziecko wyposażone jest w określone kompetencje, możliwości i ograniczenia. Akceptacja rodziców jest fundamentem do budowania przez nie wiedzy o otaczającym świecie oraz budowania pozytywnych relacji z innymi ludźmi.
- REAGUJ NA POTRZEBY
Mary Ainswort oraz John Bolwby wyróżnili cztery style przywiązania, które kształtują się w pierwszych miesiącach życia dziecka. To, jaki styl przywiązania ukształtuje się w maluchu, determinuje w późniejszym jego życiu sposób wchodzenia w relacje z innymi osobami, a także jakość związków intymnych. Żeby dziecko prezentowało bezpieczny styl przywiązania, potrzebny jest podstawowy warunek do jego spełnienia: zaspokajanie wszystkich potrzeb dziecka. I nie ma to nic wspólnego z rozpieszczaniem, nadmierną opiekuńczością i odbieraniem dziecku prawa do podejmowania za nie decyzji.
- STAWIAJ GRANICE
Do budowania pozytywnych relacji interpersonalnych potrzebna jest umiejętność stawiania i ochrony własnych granic. Nic tak dziecka nie deprymuje jak utwierdzanie go przekonaniu, że „mamusia i tatuś sobie żyły wypruwają, żebyś tylko miał/miała wszystko, czego potrzebujesz”. Bo ani wypruwanie sobie żył nie służy budowaniu więzi, ani tym bardziej dawanie wszystkiego, czego tylko mała dama czy mały rycerz sobie zapragnie. Nie rzeczy materialne, ani też najdroższe zabawki, gadżety, ekskluzywne wakacje czy markowe ciuchy i buty są ważne dla prawidłowego rozwoju więzi. Do tego potrzebny jest szczęśliwy, spełniony rodzic.
- BĄDŹ TYLKO I AŻ! WYSTARCZAJĄCO DOBRYM RODZICEM
To kontynuacja zasady nr 5. Dziecku naprawdę jest wszystko jedno, czy ma na sobie ciuchy z sieciówki, czy prosto z kolekcji Calvina Kleina. Ono potrzebuje Ciebie, spędzonego wspólnie czasu, Twojej uwagi i Twojego szczęścia. W tym wszystkim chodzi WYŁĄCZNIE o to, byście czuli się ze sobą dobrze. Po prostu.
Czego i Wam, i sobie osobiście życzę
Magdalena Lachtara-Ćwik – psycholog